دنیای امروزی ما، بسیاری از این فناوریها به عرصه ظهور رسیده ولی هنوز در قالبهای اصلی خود قرار نگرفته است.
نسترن صائبی- حدسیات بسیاری در مورد آینده مطرح میشود. استیون اسپیلبرگ در فیلم «Minority Report» خود در سال 2002، آینده را جایی دانسته که در آن هیچ سطحی ثابت نیست؛ روزنامهها روی دست خوانندگان به روز میشوند و تبلیغات درون خیابانها با عابران پیاده صحبت میکنند؛ حتی جعبههای خوراکی نیز متحرکاند.
در دنیای امروزی ما، بسیاری از این فناوریها به عرصه ظهور رسیده ولی هنوز در قالبهای اصلی خود قرار نگرفته است. اما یکی از رویدادهای کلیدی در صنعت فناوری، ساخت وسایل الکترونیکی از مواد پلاستیکی است.
تاکنون ابزارها، به ویژه صفحات نمایشی بسیاری از مواد پلاستیکی ساخته شده که مزیتهای بسیاری بر وسایل الکترونیکی سیلیکونی دارند. از جمله این مزیتها، ارزانقیمت و کممصرف بودن آنهاست. علاوه بر این ابزار و وسایل الکترونیکی پلاستیکی انعطافپذیری هم دارند.
براساس پیشبینی IDTechEx، یکی از شرکتهای مشاورهای وسایل الکترونیکی، صنعت وسایل الکترونیکی پلاستیکی تا سال 2015، حدود 30 میلیارد دلار و تا سال 2025، حدود 250 میلیارد دلار ارزش خواهد داشت.
نشریه Physics World نیز در ماه ژوییه گذشته اعلام کرد: با نوآوریهای جدید در زمینه محصولات الکترونیکی پلاستیکی، این صنعت پا به عرصه جدیدی گذاشته است.
چراغ تلویزیونهای ارگانیک روشن میشود
OLEDها یا همان دیودهای ساطع کننده نور به این دلیل ارگانیک نامیده میشوند که در ساختار آنها از کربن طبیعی استفاده شده است. این دیودها نیز به نوبه خود تحول بزرگی در ابزار الکترونیکی از صفحه نمایشهای بصری تا روشناییهای محدود ایجاد خواهند کرد.
صفحه نمایشهای OLED برخلاف LCDها نور پس زمینه ندارند. هر کدام از پیکسلهای OLED از خود نور ساطع میکنند و این مساله باعث میشود که در اندازه مواد، انرژی و فضا صرفهجویی شده و به ابزار الکترونیکی امکان میدهد که هرچه نازکتر طراحی شوند. علاوه بر آن این فناوری کمک میکند تا ابزارهایی با قابلیت انعطافپذیری بیشتر، زاویه دید فراختر و در برخی مواقع با قابلیت دید از هر دو طرف طراحی شوند.
البته سالهاست که طراحان وسایل الکترونیکی روی دیودهای OLED کار میکنند تا بتوانند بر مشکلاتی نظیر کمدوامی و مقاومت کم آنها فائق آیند. پیکسلهای رنگهای مختلف در OLED نسبت به رنگی که دارند در زمانهای متفاوتی از بین میروند و باعث ایجاد خلاهایی روی صفحه نمایش میشوند. کارشناسان معتقدند که محققان بر این مشکلات چیره شدهاند اما مانع بعدی آنها برای تولید عمده OLED، قیمت زیاد آن است.
سونی در ماه ژانویه گذشته، اولین تلویزیون OLEDاش را در ایالات متحده عرضه کرد. این تلویزیون در ابعاد 11 اینچ، تنها 3 میلیمتر ضخامت دارد. اما همین تلویزیون نازک، که حدود دو هزار و 500 دلار قیمت دارد، تنها 30 هزار ساعت عمر مفید دارد و این میزان، نصف عمر LCDهای فعلی است.
اما اگر بحث قیمت را کنار بگذاریم، کیفیت تصویر OLEDها واقعا تحیسنبرانگیز و ستودنی است.
لارسن گسمن، تحلیلگر ارشد شرکت Nano Markets میگوید: رنگهای OLED بسیار زندهاند و واقعا انسان را مجذوب میکنند.
سامسونگ هم در ساخت تلیزیونهای OLED دستی دارد. این شرکت تلویزیونهای OLED بزرگتر طراحی میکند و البته برای ورود به بازار و تولید انبوه عجله چندانی نیز ندارد.
با ظهور فناوریهای جدید در چند سال اخیر و افت قیمت، گسمن و برخی تحلیلگران پیشبینی میکنند که نسل جدیدی از تلویزیونهای با وضوح بالا، در راه است که پس از استفاده قابلیت جمع شدن دارند. به زودی صفحات پلاستیکی نازک که روی دیوارهای ادارات نصب میشوند، میتوانند به مانیتور تبدیل شوند و کاغذ دیواریهایOLED به وجود خواهند آمد که اتاق را روشن میکنند.
براساس پیشبینی Nano Markets، تا سال 2012، ارزش بازار صفحات نمایش OLED، به 9/10 میلیارد و تا سال 2014 به 5/15 میلیارد دلارمیرسد که رشد چشمگیری است.
قابلیت PLEDها برای تبدیل شدن به صفحات قابل انعطاف – به طور مثال OLEDهای ساخته شده از فویل و یا پلاستیک - نکته کلیدی آنها برای قابل حمل بودن و در نتیجه فروش بیشتر است، چنانچه در قاره آسیا این فناوری در ساخت تلفنهای همراه و PDA به یکی از فناوریهای رایج و متداول تبدیل شده است. شرکت Universal Display با همکاری وزارت دفاع آمریکا، روی ابزاری با عنوان «ابزار ارتباطی جهانی» مطالعه میکند.
جانیس ماهون، مدیر تجاری فناوری شرکت Universal Display در مورد این ابزار میگوید: ابزار ارتباطی جهانی همانند یک آیفون است با این تفاوت که صفحه آن قابل تا شدن است. با این ابزار سربازان جنگی میتوانند به جای حمل نقشههای مختلف از این صفحه نمایش سبک وزن استفاده کنند.
ایدهای که پشت این ابزار است: با کوچک کردن ابعاد وسایل الکترونیکی، در همه جا و همه زمان میتوان از آن استفاده کرد.
صفحه نمایش نازکتر، بازار وسیعتر
گسمن معتقد است که یکی از عواملی که باعث روی کار آمدن وسایل الکترونیکی پلاستیکی شده، راحتی ساخت آنها است.
در ساخت این گونه وسایل الکترونیکی، دیگر نیازی به مواد اساسی نیست. ساخت این ابزار الکترونیکی بر خلاف ابزار دیگری نظیر صفحه نمایش LCD که از روی هم گذاشتن قطعات درست میشوند، راحتتر بوده و به مصرف انرژی کمتری نیاز دارد و گسمن معتقد است که این دلیل باعث کاهش هزینههای شرکتهای سازنده OLED در آیندهای نه چندان دور خواهد شد.
مساله مورد توجه دیگر، مساله روشنایی است. در ایالات متحده، حدود 8 درصد از برق مصرفی صرف روشنایی و 22 درصد وسایل الکترونیکی میشود. وزارت نیروی ایالات متحده اخیرا با بستن قراردادی با شرکت Universal Display برای ساخت پنلهای روشنایی OLED،حدود دو میلیون دلار در این زمینه سرمایهگذاری کرده است.
ماهون میگوید: لامپهای OLED در عین نازک و جمع و جور بودن، بیشتر از فلورسنتها روشنایی دارند علاوه بر آنکه دیگر در آنها مواد جیوهای که برای سلامتی انسان مضر است وجود ندارد و به راحتی در بسیاری از سطوح قابل نصباند.
وی میافزاید: روزی خواهد رسید که پنجرههایی که هماکنون نور را از خود عبور میدهند در شب، تولید نور کنند.